03.08.2009 Viagra çok çok lezzetli değildir. Yerinde olması gerektiğini tüm atanmış zaten karar verin. Biz kulüp geldi ve sevdim aldım. hemen şimdi kurtarmaz Ereksiyon Olamıyor Musunuz Sen birkaç dakika beklemek zorunda.
Dünya toplam çay üretim alanları yaklaşık 2,5 milyon hektardır. 45 ülkede çay üretimi yapılmaktadır. 1990?lı yıllardan bu yana çay üretim alanları sürekli artmaktadır. Çay üretim alanları sıralamasında Çin yaklaşık 1 milyon hektarla birinci sırada yer almaktadır. 1999?a kadar Türkiye, 77 bin hektarla Hindistan, Sri Lanka, Kenya ve Endonezya?nın ardından 6?ncı sıradayken son on yılda Vietnam?daki çay üretim alanlarının artması nedeniyle 7?nci sıraya gerilemiştir.
Dünya kuru çay üretimine bakıldığında birinciliğin Hindistan ile Çin arasında gidip geldiği görülmektedir. Türkiye ise normal şartlarda 210 bin tonu aşan kuru çay üretimiyle 5?inci sırada yer almaktadır.
Türkiye?nin yaş çay yaprağı üretimi 1996?daki 700 bin tonlu rakamlardan, bugün 1 milyon 125 bin tona yükselmiştir.
Yaş çay alımlarında, özel sektörün payı sürekli bir yükseliş göstermektedir. 1996?da yüzde 25?lik bir paya sahip olan özel sektör, 2005?de yüzde 49,5?le en yüksek seviyeye ulaşmış, 2008?de ise üretilen toplam yaş çayın yüzde 42,2?sini satın almıştır.
Çaykur?un yıllar itibariyle aldığı çay yaprağı miktarı ortalama 550-650 bin ton arasında değişmektedir. Çaykur, 1995?de 421 bin ton ile en düşük, 1999 yılında 840 bin ton ile en yüksek miktarda yaş çay yaprağını satın almıştır. 2008 yılı yaş çay yaprağı alımı 650 bin tondur.
Ton 2002 2003 2004 2005
Yaş Çay Alımı Kuru Çay Üretimi Yaş Çay Alımı Kuru Çay Üretimi Yaş Çay Alımı Kuru Çay Üretimi Yaş Çay Alımı Kuru Çay Üretimi
ÇAY-KUR 552.300 94.700 517.300 91.500 586.900 107.100 603.500 109.800
top. içindeki payı 69,89 66,55 100,00 100,00 52,97 50,68 50,49 48,12
Özel 237.966 47.593 521.116 104.223 591.817 118.363
top. içindeki payı 30,11 33,45 0,00 0,00 47,03 49,32 49,51 51,88
Toplam 790.266 142.293 517.300 91.500 1.108.016 211.323 1.195.317 228.163
Ton 2006 2007 2008
Yaş Çay Alımı Kuru Çay Üretimi Yaş Çay Alımı Kuru Çay Üretimi Yaş Çay Alımı Kuru Çay Üretimi
ÇAY-KUR 627.200 115.100 658.600 121.700 650.100 123.800
top. içindeki payı 55,94 53,81 57,93 55,99 57,78 56,58
Özel 494.000 98.800 478.241 95.648 475.000 95.000
top. içindeki payı 44,06 46,19 42,07 44,01 42,22 43,42
Toplam 1.121.200 213.900 1.136.841 217.348 1.125.100 218.800
77 bini kayıtlı olmak üzere yaklaşık 90 bin hektarlık alanda 204 bin civarında aile ve 200?ün üzerinde yaş ürün işleme fabrikası ile sanayici geçimini ?çay?dan sağlamaktadır.
Çay, 1940?lı yıllardan bu yana Doğu Karadeniz insanının temel geçim kaynaklarından biri olmuştur.
Normal şartlarda 210 bin tonu aşan üretimiyle dünyada 5 inci sırada yer aldığımız kuru çayda Avrupa?ya en yakın üreticiyiz. Ancak ihracatımız yok denecek kadar az ve son yıllarda artan kaçak çay girişi nedeniyle ürettiğimiz çayı yurtiçinde dahi satamaz durumdayız.
Karadenizimizin eşsiz doğası ve ekolojik yapısı dolayısıyla herhangi bir kimyasal madde kullanmadan üretilen ?Türk Çayı? bir türlü hak ettiği değeri bulmuyor.
Sektörün temel sorunları:
? Çay üreticisi açlık sınırının altında yaşıyor
Kayıtlı 77 bin, gerçekte ise 90.000 hektar alanda iklim şartlarına göre değişen üretim nedeniyle ülkemizde yıllara göre 900.000 ile 1.200.000 ton arasında yaş çay yaprağı hasat edilmektedir.
Çay üreten 204 bin civarında aile olduğu dikkate alındığında aile başına yaklaşık 4-4,5 dönüme yakın çay üretim alanı düşmektedir. 4 dönümden alınabilen 4.8 ton çay, 2009 fiyatlarıyla yıllık 4.344 TL. gelir getirmekte, bu ise aylık olarak 362 TL.?ye tekabül etmektedir. Bu tablo tek geçimi kaynağı çay olan üreticilerin açlık sınırının da altında yaşadıklarının göstergesidir.
Çay tarımında önemli bir sorun da arazilerin bölünmesidir. Miras yoluyla bölünen arazilerin giderek küçülmesi nedeniyle çay tarımı tam anlamıyla bir geçim kaynağı olmaktan çıkmakta ve adeta yardımcı bir ekonomik dayanak haline gelmektedir.
? Sanayici sorunlu
Aralık 1984?te çıkan Çay Kanununun ardından serbestleşme sağlanmışsa da geçen 25 yıllık özel sektör deneyimine rağmen çay?da hala bir piyasadan söz etmek mümkün değildir.
Çay piyasasında bazı özel firmalar kayıtsız, kalitesiz, sistem dışı yollarla çay üretmektedir. Bu firmalar aynı zamanda yaş çay üreticisine verdiği sözleri yerine getiremediğinden sanayici ve üretici açısından olumsuzluklar meydana gelmektedir.
Özel sektördeki bu sağlıksız gelişmeyi teşvik eden, devletin uyguladığı yanlış politikalardır. Devlet standart belirleme ve denetim görevini yerine getirmemektedir. Devletin piyasada düzenleme ve denetleme görevini ihmal ederek sadece fiyatı belirleme konumunda olması sonucunda sektörde azımsanmayacak sayıda firma kayıtsız ve kalitesiz çay üretmektedir.
Bunun yanı sıra yaş çay alımı yaparak kuru çay üretmeden sadece paketleme yapan firmalara da ?Üretim İzin Belgesi? verilmektedir. Bu durum hem kaçak yollarla ülkeye girmiş olan çayların paketlenmesine yol açmakta hem de dürüst sanayiciyi mağdur etmektedir.
? Çay Fiyatı tatmin edici değil
2009 yılı Yaş Çay Taban Fiyatı 0,790 TL. + 0,115 TL. Destekleme = 0,905 TL. olarak belirlenmiştir. Yaş çayın 2008 yılı fiyatı 0,737 TL. + 0,113 Destekleme = 0,850 idi. Destekleme hariç fiyat artışı yüzde 7,19?dur. Destekleme ile beraber artış yüzde 6,47?ye düşmektedir.
2009 yılında gübre fiyatı yüzde 100?ü aşan oranlarda artarken çay fiyatındaki destekleme ile beraber yüzde 6,47?lik artış dikkate alındığında çay üreticisinin gözden çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca 2008 yılının destekleme ödemesi de halen tam olarak yapılmamıştır.
Üreticimizin daha yüksek gelir elde edeceği, sanayicimizin ise dünya piyasa fiyatları ile rekabet edebilmesini sağlayacak bir destekleme primi maalesef belirlenmemiştir.
? Çaylık alanların ne kadar olduğu belli değil
İktidardaki sekizinci yılına yaklaşan AKP hükümeti binlerce ailenin geçimini sağladığı çayın üretim alanlarının tespiti konusunda bir çalışma yapmamıştır. Halen 77 bin hektarlık kayıtlı alanın 6?da 1?i kadar alanda daha üretim yapıldığı düşünülmektedir.
? Üretim ? Tüketim Dengesi ve Kaçak Çay
Aslında mevcut şartlarda ülke içinde üretim tüketim dengesinin sağlanması gerekirken her sene gerek Çay-Kur?da gerekse özel sektörde oldukça fazla miktarda stok oluşmaktadır. Bu kaçak çayın varlığının en önemli kanıtıdır. Son yıllarda denetim eksikliği nedeniyle çay stokları 40-50 bin tona ulaşmıştır. Bir dönem 10-15 bin tona düşen kaçak çay miktarının yeniden artması ciddi bir sorundur. Özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki sınır kapıları ile Mersin ve İskenderun limanlarından ülkemize gelen kaçak çay hem sektörü hem de sağlığımızı tehdit etmektedir.
Ayrıca, dahilde işlem rejimi kapsamında ihraç kaydıyla gümrüksüz olarak ithal edilen çayların, yasalara aykırı olarak yurt içine satıldığı da bilinmektedir. Gümrüklerde ele geçirilen, sınırlarda yakalan kaçak çayların çeşitli yollarla iç piyasaya sürüldüğü duyumları alınmaktadır. Hatta bu kaçak çayların ihale yoluyla tekrar piyasaya sürüldüğü de ifade edilmektedir.
? Siyah Çay Tebliği birilerini koruyor
2008/42 numaralı Türk Gıda Kodeksi Siyah Çay Tebliği 12.08.2008 tarihli ve 26965 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe gitmiştir. Tebliğ?in amacı, siyah çayın tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, muhafaza, depolama, taşıma ve pazarlaması ile bu ürünlerin özelliklerini belirlemektir. Ancak Tebliğ?in hazırlık aşamasında Türkiye?deki bir çay üreticisinin ürettiği, paketlediği çayda ithal çay kullanıyorsa bunun hangi oranda kullanıldığını ve hangi ülkeden ithal ettiğini belirtme zorunluluğunu getirerek kaçak çay ile mücadelede önemli bir adım olacak düzenleme hazırlanan Taslak metinde yer almaktayken yayımlanma aşamasında Tebliğ?den çıkarılmıştır.
? Dış Ticaretimiz
İhracatımız: Yüksek üretim maliyetleri dünya piyasalarına (ihracat) çay satışını engellemektedir. En önemli maliyet unsuru yaş çay fiyatıdır. Yaş çay taban fiyatları düşük olduğu iddiası ile üreticiyi, yüksek olduğu iddiasıyla da çay sanayisini tatmin etmemektedir. Dünya çay fiyatlarına baktığınızda çay sanayicisi, çay taban fiyatlarıyla enflasyonu karşılaştırdığınızda ise üreticilerin haklı olduğu sonucuna varılmaktadır.
Son yıllarda uygulanan prim sistemi bu konuda nispi bir iyileşme sağlamıştır. Sonuçta üretici, prim de eklendiğinde, daha yüksek gelir elde etmekte ve sanayici ise düşük fiyatla yaş çay satın alıp, kuru çayı ucuza mal ederek dünya çay piyasaları fiyatları ile rekabet etme şansını yakalayabilecek duruma gelmek için çaba sarf etmektedir.
İthalatımız: Referans değeri kilogramda 2 dolar olarak belirlenmiş olan çayın ithalatindeki vergi oranı yüzde 145?dir. Ancak son zamanlarda ithal edilen çayın fatura değeri; beyannamede dünya borsalarındaki değerine göre (yaklaşık kilo başına 50 cent olarak) gösterilip, bunun üzerinden vergi ve fon tahsil edilmesi uygulaması artmaktadır.
Bu durum bir yandan Devletin vergi kaybına yol açmakta bir yandan da daha ucuza mal olan ithal çay nedeniyle üreticiye ve sanayiciye zarar vermektedir.
ton 2005 2006 2007 2008 2009/5
İhracat 5.769 2.674 3.330 3.191 599
İthalat 3.315 3.821 3.511 4.305 2.254
Öneriler:
1. Üreticiyi mağdur etmeyecek bir çay fiyatı belirlenmelidir
Birçok aile için tek gelir kaynağı olan ?çay?da üreticimiz emeklerinin karşılığını alamamaktadır.
Üreticimizi mağdur etmeyecek bir çay fiyatı belirlenmelidir. Bu fiyat sanayicimizin de daha ucuza kuru çay üretmesine olanak vererek, sanayicimizin hem yurtiçinde hem de yurtdışında daha uygun ve rekabetçi bir fiyata satış yapmasını sağlayacaktır.
2. Ulusal Çay Konseyi kuruluş amacına uygun çalışmalıdır
Mayıs 2008?de kurulan ULUSAL ÇAY KONSEYİ?nin başkanlığını bir AKP?li milletvekili yürütmektedir. Maliyetlerin altında belirlenen fiyat karşısında sesini çıkarmayan Türkiye?de üretilen çayla, üreticiyle ilgili bir kaygısı olmayan Konsey Başkan?ının derhal bu görevinden istifa etmesi gerekir.
Konsey?in kuruluş amacı yaş çay üreticileri ile yaş çay bitkisinden elde edilen asıl ve yan ürünlerin ticaretini yapan tüccarlar, sanayiciler ve/veya bunların oluşturdukları birlikler, dernekler, kooperatifler ve birlikleri ile çay bitkisiyle ilgili araştırma ve eğitim kurumları, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının bir araya getirerek ulusal tarım politikaları çerçevesinde çalışmalar yapmalarını sağlamaktır. Konsey?in kuruluşundan bu yana yaklaşık 16 ay geçmesine karşın bu konuda yapılmış bir çalışma bulunmamaktadır.
Ulusal Çay Konseyi süratle yönetim değişikliğine gitmeli ardından da çay sektörünün sorunlarına çözüm odaklı çalışmalar yapmalıdır.
3. Kaçak çay önlenmelidir
3.1. Siyah Çay Tebliğinde değişiklik yapılmalıdır
12.08.2008 tarihli Türk Gıda Kodeksi Siyah Çay Tebliği?nin hazırlık aşamasında dile getirilmiş ancak yayımlanan Tebliğ?de yer almayan ?Türkiye?deki bir çay üreticisinin ürettiği, paketlediği çayda ithal çay kullanıyorsa bunun hangi oranda kullanıldığını ve hangi ülkeden ithal ettiğini belirtme zorunluluğunu getirecek? düzenleme bir an evvel Tebliğ?e eklenmelidir. Aksi takdirde ?çay tarımı ve çay sektörü? yok olma noktasına gelebilecektir.
3.2. Çay sektörü kayıt altına alınmalıdır
2004 yılında başlayan destekleme primi uygulamasından sonra büyük ölçüde yaş çay üretimi kayıtlanmıştır. Kuru çayın satış aşamasında da kayıt altına alınması sağlanmalıdır. Bu nedenle diğer çay üreticisi ülkelerde başarıyla uygulanmış olan ?Çay Borsası? bir alternatif olarak düşünülebilir. Borsadaki satışlarda hem kayıt tutulacağından hem de alıcı çayın kalitesi konusunda güvence istediğinden bu yolla sektörde denetim sıkılaşacaktır.
3.3. Kaçak çay yakalandıktan sonra tekrar piyasaya sürülmesine müsaade edilmemelidir
Gümrüklerde ele geçirilen, sınırlarda yakalan kaçak çayların çeşitli yollarla hatta ihale yoluyla tekrar piyasaya sürüldüğü ifade edilmektedir. Bunların imhası sağlanmalıdır.
3.4. Dahilde işleme rejimi kapsamında çayın ithaline izin verilmemelidir
3.5. ?Üretim İzin Belgesi? ile ?Paketleme İzin Belgesi? ayrımı yapılmalıdır
?Üretim İzin Belgesi? ile ?Paketleme İzin Belgesi? ayrımı yapılmalı; Üretim İzin Belgesi sadece yaş çay yaprağını işleyerek kuru çay üreten sanayicilere verilmelidir. Kuru çay üretmeyip, sadece paketleme yaparak piyasaya çıkan firmalara Üretim İzin Belgesi verilmemeli bu firmalar için ?Paketleme İzin Belgesi? verilmelidir.
Üreticiden yaş çay alıp kuru çay üretmeden sadece paketleme yapan bir çok firma çoğunlukla kaçak yollarla ülkeye giren ucuz ve kalitesiz çayla piyasada faaliyet göstermektedir. Paketleme İzin Belgesi uygulaması ile bu firmaların paketledikleri çayın menşei de kayıt altına alınmış olacaktır.
4. Türk Çayı hem yurtiçinde hem de yurtdışında tanıtılmalıdır
Zirai ilaç kullanılmadan üretilen kaliteli Türk Çayı?nın ihracatının artırılması için çalışmalar yapılmalıdır. Avrupa?ya en yakın olan üretici ülke olarak doğru bir reklam kampanyası ile bu ülkelerde Türk Çayı?nın satışı artırılmalıdır. Ayrıca ülkemizin Doğu-Güney ve Güneydoğudaki birçok ilinde hala önemli miktarda kaçak çay tüketilmektedir. Bu bölgelerde kaçak çaya dayalı bir damak zevki oluşmuştur. Kampanyalarla Türk Çayının kullanımı teşvik edilmelidir.
Çay Sektörü, kaderine terk edilemeyecek kadar önemlidir.
Saygılarımla.